Piotrkowska

Tree

 

ulica Piotrkowska 158

ulica Piotrkowska 158 nr hip. 557

do 1850 r. nr 58

 

 

W kwietniu 1832 r. plac nr 58 przy ulicy Piotrkowskiej (dz. Piotrkowska 158) objął tkacz przybyły z Czech, Antoni Witt.

Osadnik zobowiązał się do utrzymywania w ciągłym ruchu fabryki bawełniano płucienniczej, składającej się z 3 warsztatów tkackich, oraz do wybudowania, w przeciągu najdalej lat dwóch, domu drewnianego gontami krytego.

Pan Antoni nie wywiązał się ze złożonego przyrzeczenia.

 

Kolejny osadnik, August Hüttmann, podpisał Protokoł Deklaracyjny w sierpniu 1834 r. Hüttmann zobowiązał się do utrzymywania w ciągłym ruchu fabryki wyrobów bawełnianych, składającej się z 18 warsztatów, przy której 17 czeladzi użytych będzie, oraz do wystawienia domu drewnianego.

Zamiar uruchomienia 18 warsztatów zasługuje na uwagę, ponieważ przybywający w tym czasie tkacze deklarowali najczęściej pracę na kilku, 2-4 warsztatach.

W pierwszej połowie lat 30-tych Hüttmann objął również sąsiednią działkę, przy Piotrkowskiej 160. W drugiej połowie lat 30-tych na froncie obu nieruchomości stały już drewniane domy.

 

 

Stosownie do protokołu spisanego w łódzkim Magistracie, w kwietniu 1839 r., Hüttmann sprzedał nieruchomość przy Piotrkowskiej 158 Karolowi Steinert seniorowi (1780–1849) - zobacz poniżej rodzina Steinert.

Na froncie Piotrkowskiej stał parterowy dom drewniany.

Polski Słownik Biograficzny przybliża postacie Karola Steinerta juniora i jego najstarszego syna, Adolfa Konrada Steinerta, twórców dużego przedsiębiorstwa przy Piotrkowskiej 272-276.

O rodzinie Steinertów możemy także przeczytać na stronie Zwiedzaj Łódź.

 

Po śmierci Karola Steinerta posesja przeszła w ręce majstra ślusarskiego, Jana Zimmermanna. W 1849 r. Zimmermann poślubił Mariannę Gerich, primo voto Kindt (akt 105).

W  latach 70-tych Zimmermann wykupił grunt działki.

1873-1874 - "O wykupie czynszów przez Jana Cimermana z dwóch gruntów nr dawniej 58, obecnie 557 i nr 1287 w mieście Łodzi". [zobacz]

Z powyższego dokumentu wynika, że w pierwszej połowie lat 70-tych XIX w. Zimmermann był również właścicielem działki o nr hip. 1287 (później Główna 14, obecnie al. Piłsudskiego, zabudowania nie istnieją).

Przynajmniej od lat 80-tych posesja Piotrkowskiej 158 miała kształt litery „L” i obejmowała również działkę przy ulicy Głównej 4. Na froncie Głównej 4 Zimmermann wystawił obiekt fabryczny, który dopełniał przemysłowy charakter posesji. W grudniu 1884 r. miał miejsce groźny pożar (MA). Prezentowany poniżej dokument budowlany z 1892 r. mówi o odbudowie po pożarze frontowej fabryki przy Głównej 4 (nr hip. 558a). Trudno powiedzieć czy odbudowa dotyczyła pożaru z 1884 r., ale nie znalazłem żadnej informacji o innym pożarze. Fabryka przy Głównej 4 jest jeszcze widoczna na zdjęciu z lat 60-tych XX w., wykonanym przed zniwelowaniem większości zabudowań ulicy Głównej.

Nieruchomość pozostawała własnością rodziny Zimmermannów przez ponad 50 lat, przynajmniej do 1914 r.

 

Taryfa domów z 1920 r. wymienia jako właściciela Karola Filipa.

 

MA (materiały archiwalne) - zobacz

 

* * *

 

Nieruchomość przy Piotrkowskiej 158, podobnie jak sąsiednia, przy Piotrkowskiej 156, miała charakter przemysłowy. Plan zawarty w dokumentacji budowlanej z 1914 r. (zobacz poniżej), opisuje wszystkie oficyny posesji Piotrkowskiej 158 jako fabryczne. Część oficyn lewej strony podwórza można jeszcze zobaczyć na zdjęciu z lat 60-tych XX w.

O charakterze posesji świadczą firmy funkcjonujące pod adresem Piotrkowskiej 158 w 1897 r.:

  • Jan Zimmermann - przędzalnia wełny, robotników 19,
  • Juliusz Hornung - przędzalnia, robotników 20,
  • Chaim Rosenthal - fabryka wyrobów wełnianych, robotników 25,
  • Schmidt & Comp. - parowa suszarnia wełny, robotników 10,
  • Florian Jarisch- tkalnia wyrobów bawełnianych i lnianych (obiekt frontowy przy Głównej 4), robotników 51.

Ogłoszenia prasowe z okresu międzywojennego przedstawiają podobny obraz.

 

W 1914 r. funkcjonowała tutaj drukarnia Stanisława Myszkowskiego, a w latach 20-tych XX w. zakłady graficzne „Weissbach i Mader”.

 

Archiwalne dokumenty budowlane:

1892 - "O zatwierdzeniu planu odbudowy po pożarze przez Jana Zimmermanna murowanej, dwupiętrowej, z poddaszem tkalni wyrobów wełnianych pod numerem 558a przy ulicy Głównej w mieście Łodzi". [zobacz]

1914 – „Plan zdjęty z natury lokalu mechanicznego warsztatu litograficznego na nieruchomości pod numerem 158 przy ulicy Piotrkowskiej w mieście Łodzi właściciela Stanisława Myszkowskiego”.[zobacz]

 

Ogłoszenia prasowe:

  • Stefan Łopatkiewicz Wytwórnia rowerów
  • Jan Zimmermann Szarparnia
  • A. Meister i S-ka Warsztaty elektrotechniczne
  • Artur Eger Fabryka konfekcji i odzieży zawodowej
  • K. Wolf Zakład zegarmistrzowsko-jubilerski, fabryka lamp i żyrandoli
  • Karol Schultz i S-ka Fabryka Wyrobów Pończoszniczych „Wilka”
  • Jan Gabara Zakład galwaniczny i chromownia
  • Reinhold Lukaj Fabryka wyrobów bawełnianych

 

 

rodzina Steinert

Zobacz przedstawicieli rodziny Steinert na Piotrkowska Tree.

Karol Steinert senior, ur. ok. 1780, zm. 1849, żona Dorota Köllner. Dzieci Karola sr. i Doroty:

  • Karol junior, ur. ok. 1808 w Chemnitz w Saksonii, zm. 1865, żona Paulina Amalia Biller ślub 1833.
  • Fryderyk,
  • Henrietta Augusta, ur. ok. 1818 w Chemnitz w Saksonii, mąż Adolf Gustaw Sachs ślub 1839. Córka Henrietty i Adolfa, Emma, poślubiła Józefa Lawin.

Dzieci Karola jr. i Pauliny Amalii:

Dzieci Adolfa Konrada i Teresy:

  • Karol Bernhardt, ur. 1862, zm. 1923, żona Maria Steinecker,
  • Ryszard Karol, ur. 1864, żona Eleonora Müller,
  • Paweł Robert, ur. 1879, zm. 1917, żona Maria Ludwika Alma Keller ślub 1904,
  • Emil Adolf, ur. 1880, żona Joanna Mentey.

 

Wigury

Piłsudskiego

Roosevelta

Nawrot

Tuwima

Moniuszki

Traugutta

Narutowicza

Jaracza

Rewolucji 1905

Brzeźna

pl. Wolności

Radwańska

pl. Wolności

Żwirki

Mickiewicza

Zamenhofa

Andrzeja

6 Sierpnia

Zielona

Więckowskiego

Próchnika

Ulica Piotrkowska. Historia ulicy Piotrkowskiej i Łodzi przemysłowej
27 marca 2015
Piotrkowska_158
Ulica Piotrkowska. Historia ulicy Piotrkowskiej i Łodzi przemysłowej

piotrkowska-nr.pl

© Wszystkie prawa zastrzeżone

Ulica Piotrkowska. Historia ulicy Piotrkowskiej i Łodzi przemysłowej