Piotrkowska

Tree

 

ulica Piotrkowska 65

ulica Piotrkowska 65 nr hip. 777

do 1850 r. nr 125

 

 

W pierwszej połowie lat 30-tych XIX w. plac nr 125 przy ulicy Piotrkowskiej (dz. Piotrkowska 65) należał do Karola Rupprecht (zobacz rodzina Rupprecht).

Dokument z sierpnia 1839 r., spisany w Magistracie miasta Łodzi, wymienia 11 nieruchomości, których właściciele z powodu, że przyjętym zobowiązaniom względem Rządu i Kasy Miejskiej nie byli w stanie zadość uczynić, takowe place łącznie z budowlami, innym, możniejszym od nich odstąpili fabrykantom. Wśród wymienionych nieruchomości były place Karola Rupprechta i jego ojca Floriana, przy obecnej Piotrkowskiej 65  i 63, które kupił Franciszek Schindler.

Dopiero nowy właściciel wystawił drewniany dom frontowy.

 

Kontraktem z sierpnia 1848 r. Schindler sprzedał nieruchomość przy Piotrkowskiej 65 Ernestowi Rettig - zobacz poniżej rodzina Rettig.

Z powyższego dokumentu dowiadujemy się, że na froncie Piotrkowskiej stał dom drewniany mieszkalny pod dachówką mający długości łokci* 28, szerokości łokci 16, a wysokości łokci 5 nowej miary polskiej.

* - 1 łokieć = 0,576 m

Oto co pisze Anna Rynkowska w książce "Ulica Piotrkowska":

Tkacz Ernest Rettig zbudował w podwórzu swej parceli przy Piotrkowskiej 65 drewniana oficynę "fabryczną" o jednej izbie i 7 oknach, a od ulicy miał czteroizbowy drewniany dom z 6 frontowymi oknami ; mieszkało tu pięciu tkaczy, którzy początkowo pracowali dla Schindlera, a potem dla Rettiga.

 

Kalendarz Petersilge na rok 1870 podaje Juliusza Wergau jako właściciela nieruchomości.

Można przypuszczać, że poniższy dokument, dotyczący wykupu gruntu działki, odnosi się do Piotrkowskiej 65.

1872-1874 - "O wykupie czynszów przez spadkobierców Wergau w mieście Łodzi". [zobacz]

Nie dotarłem jeszcze do dokumentów związanych z budową kamienicy frontowej, ale zgodnie z informacjami zawartymi w książce "Ulica Piotrkowska", obiekt stał już w 1870 r. Taka data sugeruje, że kamienicę narożną mógł wystawić Juliusz Wergau lub jego spadkobiercy. Do wyjaśnienia.

 

W latach 70-tych XIX w., w podwórzu posesji należącej już do Szaji Rosenblatta (zobacz poniżej), stały murowane zabudowania fabryczne. Jedną z dwóch oficyn fabrycznych, widocznych na planie Rudolfa Micińskiego z 1877 r., był budynek stojący wzdłuż ulicy Benedykta, zamieniony później na obiekt mieszkalny.

W latach późniejszych, po uruchomieniu produkcji na Karola 36 (dz. Żwirki), mieścił się pod tym adresem skład nowej fabryki.

Taryfa domów z 1920 r. podaje nadal rodzinę Rosenblatt  jako właścicieli nieruchomości.

 

W kamienicy Szaji Rosenblatta, z wejściem na narożniku Piotrkowskiej i Benedykta (dz. 6 Sierpnia), działał skład win i towarów kolonialnych "A. Stępkowski". Była to filia sklepu Antoniego Stępkowskiego na pl. Teatralnym w Warszawie.

 

W okresie międzywojennym działał pod tym adresem skład fabryki Chila Majera Pika. Produkcja była zlokalizowana pod obecnym adresem Karolewskiej 38/40.

Obiekty fabryczne przy Szosie Karolewskiej 816 (dz. Karolewska 38/40), ówczesnej drodze prowadzącej do wsi Karolew w gminie Brus, zostały zbudowane na początku lat 90-tych XIX w. przez Leona Plihala i Włodzimierza Matiatko.

Na początku drugiej dekady XX w. nieruchomość przeszła w ręce Stanisława Findeisena.

1913 - "Projekt budowy murowanego, parterowego magazynu surowców i murowanej, parterowej wiaty na nieruchomości Stanisława Findeisena pod numerem 816 s,t,u,w,y,x,z i policyjnym 44 przy ulicy Karolewskiej w mieście Łodzi". [zobacz]

Po I wojnie światowej fabrykę przy Karolewskiej kupił Chil Majer Pik. Przy produkcji materiałów na damskie suknie i palta pracowało w połowie lat 30-tych 200 robotników (MA).  Przedsiębiorstwo Ch. M. Pika funkcjonowało do wybuchu II wojny światowej.

 

Szaja Rosenblatt (1841 – 1921) pochodził z chasydzkiej rodziny z Przedborza. Jego ojciec, Dawid, przyjechał do Łodzi pod koniec lat 30-tych XIX w. Był kupcem i prowadził skład przędzy na Starym Rynku.

Kariera przemysłowa Szaji Rosenblatta, który dołączył do grona największych łódzkich fabrykantów, zaczęła nabierać rozpędu pod koniec lat 80-tych XIX w. W tym czasie Rosenblatt kupił rozległe tereny w kwartale obecnych ulic: Gdańskiej, Radwańskiej, al. Politechniki i Żwirki.

Pod ówczesnym adresem Karola 36 (dz. Żwirki 36) wystawiono okazałe obiekty przemysłowe (MA).

1888 - "O budowie przez Szaję Rosenblatta murowanych, trzypiętrowych przędzalni i tkalni z ustępami, murowanego komina fabrycznego, parterowej kotłowni i maszyny parowej, murowanego, piętrowego magazynu z ustępami, murowanych, parterowych drukarni i kantoru i murowanego, piętrowego magazynu, pod numerami 847d, 847e, 848b i 849 przy drodze polnej w mieście Łodzi". [zobacz]

Już w 1892 r. utworzono spółkę akcyjną. W 1897 r. pracowało 480 krosien mechanicznych i 9462 wrzeciona. Siłę zapewniały 2 motory parowe o mocy 300 KM. Zatrudnionych było 780 robotników. W latach późniejszych, do I wojny światowej, produkcja i zatrudnienie znacznie wzrosło.

W okresie niepodległej Polski, po stratach wyniesionych z I wojny i utracie rosyjskiego rynku zbytu, przedsiębiorstwo nie odzyskało już dawnej kondycji.

 

MA (materiały archiwalne) - zobacz

 

Dokument archiwalny:

1895 – „O zatwierdzeniu projektu na wymianę okien i drzwi w domu Szaji Rosenblatta pod numerem 65/777”. [zobacz]

 

Ogłoszenia prasowe:

  • Grzegorz Russot Skład wyrobów kamgarnowych fabryk R. Eberling i W. G. Wahlmann w Zgierzu
  • Szaja Rosenblatt Skład fabryczny
  • Hurowicz i Syn Skład sukna i kortów
  • „Madame Gustave” Magazyn mód
  • Symcha Reisman Skład wyrobów tabacznych
  • A. Stępkowski Skład win i towarów kolonialnych
  • Józef W. Reisman Skład cygar i towarów tabacznych
  • Endweiss i Kott Skład płótna jarosławskiego i bielizny
  • M. Littauer Kantor wymiany
  • Ch. M. Pik Fabryka wyrobów wełnianych damskich

 

 

rodzina Rerttig (Röttig)

Samuel Rettig, sukiennik, przybył do podłódzkiego Aleksandrowa z ówczesnych Prus, z miejscowości Süllichau (obecnie Sulechów). Samuelowi towarzyszyła żona Joanna Dorota z d. Schilling i dzieci urodzone jeszcze w Süllichau:

Zobacz przedstawicieli rodziny Rettig na Piotrkowska Tree.

 

Wigury

Piłsudskiego

Roosevelta

Nawrot

Tuwima

Moniuszki

Traugutta

Narutowicza

Jaracza

Rewolucji 1905

Brzeźna

pl. Wolności

Radwańska

pl. Wolności

Żwirki

Mickiewicza

Zamenhofa

Andrzeja

6 Sierpnia

Zielona

Więckowskiego

Próchnika

Ulica Piotrkowska. Historia ulicy Piotrkowskiej i Łodzi przemysłowej
29 marca 2015
Piotrkowska_65
Ulica Piotrkowska. Historia ulicy Piotrkowskiej i Łodzi przemysłowej

piotrkowska-nr.pl

© Wszystkie prawa zastrzeżone

Ulica Piotrkowska. Historia ulicy Piotrkowskiej i Łodzi przemysłowej